Khi tham gia vào thị trường tài chính, đặc biệt là đầu tư dài hạn, hầu hết mọi người đều tập trung vào việc lựa chọn các tài sản sinh lời như cổ phiếu, trái phiếu, vàng, bất động sản… Tuy nhiên, một yếu tố cực kỳ quan trọng nhưng thường bị bỏ quên là tỷ lệ tiền mặt trong danh mục đầu tư. Câu hỏi đặt ra là: “Nên giữ bao nhiêu tiền mặt trong danh sách đầu tư?”
Câu trả lời không hề đơn giản, bởi nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mục tiêu tài chính, khẩu vị rủi ro, độ tuổi, tình hình thị trường và thậm chí là cả tâm lý của nhà đầu tư. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết để giúp bạn tìm ra con số phù hợp với chính mình.
Tiền mặt trong đầu tư là gì?
Tiền mặt trong đầu tư không chỉ là số tiền nằm trong ví hoặc tài khoản ngân hàng, mà là phần tài sản có tính thanh khoản cao, sẵn sàng sử dụng ngay mà không gây ảnh hưởng đến các khoản đầu tư dài hạn khác. Nó bao gồm:
- Tiền gửi ngân hàng
- Tài khoản tiết kiệm có thể rút bất kỳ lúc nào
- Quỹ thị trường tiền tệ
- Các sản phẩm tài chính có tính thanh khoản cao
Việc giữ tiền mặt trong danh mục đầu tư có thể giúp bạn đối phó với những biến động không lường trước được của thị trường hoặc tận dụng những cơ hội đầu tư mới khi thị trường giảm giá.
Vì sao nên giữ tiền mặt trong danh sách đầu tư?
Dự phòng rủi ro
Thị trường tài chính luôn biến động. Việc giữ một phần tiền mặt giúp bạn có sự an toàn nhất định nếu thị trường rơi vào giai đoạn suy giảm. Khi đó, bạn không bị buộc phải bán tài sản ở giá thấp để lấy tiền mặt, thay vào đó có thể dùng khoản tiền dự phòng để vượt qua khó khăn.
Tận dụng cơ hội
Khi thị trường giảm sâu, cổ phiếu hoặc tài sản khác có thể rơi vào vùng định giá hấp dẫn. Nếu có tiền mặt sẵn sàng, bạn có thể “bắt đáy” và đầu tư vào những tài sản chất lượng với mức giá tốt hơn.
Giảm áp lực tâm lý
Khi đầu tư toàn bộ vào tài sản có rủi ro như cổ phiếu, bạn sẽ dễ hoảng loạn khi thị trường giảm mạnh. Tiền mặt là “tấm đệm tâm lý”, giúp bạn cảm thấy yên tâm hơn và tránh ra quyết định sai lầm do cảm xúc.
Xem thêm: Lập kế hoạch kinh doanh: 9 bước để thành công bền vững
Nên giữ bao nhiêu tiền mặt trong danh sách đầu tư?
Không có một con số cố định cho tất cả mọi người, nhưng dưới đây là một số hướng dẫn phổ biến:
Với nhà đầu tư mạo hiểm (risk-taker)
Nếu bạn là người có khẩu vị rủi ro cao, có kinh nghiệm đầu tư lâu năm và tin tưởng vào khả năng xử lý biến động thị trường, bạn có thể giữ từ 5% đến 10% danh mục bằng tiền mặt. Điều này cho phép bạn tối ưu hóa lợi nhuận trong thị trường tăng giá, đồng thời vẫn có một chút linh hoạt khi thị trường quay đầu.
Với nhà đầu tư trung lập (cân bằng rủi ro và lợi nhuận)
Những nhà đầu tư theo hướng cân bằng thường giữ từ 15% đến 25% danh mục bằng tiền mặt. Đây là nhóm phổ biến nhất, đặc biệt là những người đang trong độ tuổi 30 – 50, cần vừa tăng trưởng tài sản, vừa bảo toàn vốn.
Với nhà đầu tư thận trọng (bảo vệ vốn là ưu tiên)
Nếu bạn ưu tiên an toàn và không muốn rủi ro quá nhiều, đặc biệt là những người đã về hưu hoặc chuẩn bị nghỉ hưu, bạn nên giữ 30% đến 50% tiền mặt hoặc các tài sản có tính thanh khoản cao trong danh mục đầu tư.
Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ tiền mặt
Việc xác định “Nên giữ bao nhiêu tiền mặt trong danh sách đầu tư?” không thể tách rời khỏi hoàn cảnh cá nhân của mỗi người. Dưới đây là một số yếu tố cần xem xét:
- Độ tuổi: Người trẻ thường có thời gian dài hơn để chịu đựng rủi ro, nên giữ ít tiền mặt hơn. Ngược lại, người lớn tuổi cần nhiều tiền mặt hơn để tránh rủi ro.
- Tình trạng tài chính cá nhân: Nếu bạn có nguồn thu ổn định và không có nợ nần, bạn có thể giảm tỷ lệ tiền mặt. Nhưng nếu thu nhập bấp bênh, nên tăng tiền mặt để đề phòng bất trắc.
- Tình hình thị trường: Trong thời kỳ thị trường bất ổn hoặc có dấu hiệu bong bóng, nên tăng tiền mặt. Ngược lại, khi thị trường ổn định hoặc đang ở vùng đáy, có thể giảm tiền mặt để đầu tư nhiều hơn.
- Kế hoạch chi tiêu tương lai: Nếu bạn có kế hoạch mua nhà, xe hoặc chi tiêu lớn trong vòng 1-2 năm tới, hãy giữ phần lớn số tiền đó dưới dạng tiền mặt thay vì đầu tư rủi ro.
Sai lầm thường gặp khi giữ tiền mặt
- Giữ quá nhiều tiền mặt: Trong môi trường lạm phát cao, tiền mặt mất giá trị theo thời gian. Nếu bạn giữ quá nhiều mà không đầu tư, tài sản của bạn sẽ “hao mòn” dần.
- Không có tiền mặt dự phòng: Đây là sai lầm phổ biến với những nhà đầu tư “all in” vào cổ phiếu. Khi thị trường đi xuống, họ không có nguồn lực để xoay sở, dễ rơi vào tình trạng bán tháo.
- Không cập nhật lại danh mục: Nhiều người giữ tỷ lệ tiền mặt cố định trong thời gian dài mà không điều chỉnh theo hoàn cảnh, khiến danh mục thiếu hiệu quả.
Vậy, nên giữ bao nhiêu tiền mặt trong danh sách đầu tư? Câu trả lời là không có con số “chuẩn” cho tất cả mọi người, nhưng nguyên tắc là: giữ đủ để an toàn, nhưng không quá nhiều để làm mất đi cơ hội tăng trưởng.
Hãy đánh giá lại danh mục đầu tư định kỳ, điều chỉnh tỷ lệ tiền mặt theo từng giai đoạn cuộc sống và theo diễn biến thị trường. Tiền mặt tuy không sinh lời nhiều, nhưng lại là “lá chắn” quan trọng giúp bạn tồn tại và phát triển bền vững trên hành trình đầu tư dài hạn.
Nếu bạn cần công cụ hỗ trợ lập kế hoạch đầu tư, theo dõi danh mục và xác định tỷ lệ tiền mặt phù hợp, đừng ngần ngại để lại bình luận hoặc liên hệ để được tư vấn chi tiết hơn!
