Trẻ sơ sinh được sinh ra với khoảng 300 chiếc xương, ở người lớn gần hơn 100 chiếc, xương đang phát triển và thay đổi hình dạng mỗi ngày.
Mặc dù trông tương đối cứng nhưng xương được tạo thành từ mô sống và canxi. Các mô này bao gồm màng xương (màng dày ở mặt ngoài của xương), đặc xương (lớp bên trong cứng, nhẵn của xương), tế bào hủy xương (là tế bào có nguồn gốc từ tế bào tạo máu, có chức năng đục, loại bỏ xương cũ hoặc bị tổn thương thông qua a quá trình phân hủy khoáng chất), tủy xương (lõi tạo ra tế bào máu). Quá trình phát triển xương, được gọi là quá trình hóa xương, thường bắt đầu vào khoảng tuần thứ 8 của thai kỳ. Tuy nhiên, một số xương ở trẻ sơ sinh được làm hoàn toàn bằng sụn để tạo cho chúng sự linh hoạt, cho phép chúng cuộn tròn trong không gian hạn chế của tử cung trước khi sinh.
Trẻ sơ sinh có xương bằng sụn để giúp trẻ di chuyển trong bụng mẹ. Hình ảnh: Pinterest
Khi trẻ lớn hơn, hầu hết sụn xương sẽ được thay thế bằng xương thực. Nhiều xương sẽ hợp nhất với nhau, và không gian ngăn cách các đầu của hai xương hợp nhất được gọi là lớp sụn. Đây là lý do tại sao người lớn chỉ có 206 xương.
Việc thay thế sụn bằng xương hợp nhất bắt đầu khi các mao mạch vận chuyển máu và chất dinh dưỡng đến các nguyên bào xương, từ đó hình thành các tế bào xương mới. Canxi là một khoáng chất cần thiết trong quá trình hình thành mô xương mới.
Ở mỗi đầu của các xương dài là các đĩa tăng trưởng, xác định kích thước và hình dạng cuối cùng của xương. Khi một người ngừng phát triển, các tấm tăng trưởng đóng lại. Ở trẻ nhỏ, các mảng tăng trưởng yếu hơn các bộ phận của khung xương nên dễ bị gãy và chấn thương hơn người lớn.
Đến tuổi trưởng thành, sự hợp nhất của xương và sự phát triển của xương đã ngừng lại. Xương sau đó có độ chắc chắn nhưng rất nhẹ. Người trưởng thành có 206 xương, chiếm khoảng 15% trọng lượng cơ thể. Xương liên tục trải qua một quá trình được gọi là sửa chữa hay nói cách khác là hình thành mô xương mới và phân hủy xương cũ thành canxi và các khoáng chất khác, được thải vào máu. Đây được gọi là quá trình tiêu xương và là một chức năng sinh lý bình thường của xương và diễn ra trong suốt cuộc đời, nhưng ở trẻ nhỏ, quá trình tạo xương mới diễn ra nhanh hơn quá trình tiêu xương.
Cách giúp xương phát triển khỏe mạnh
Tuổi tác, mãn kinh, uống nhiều rượu bia… là những yếu tố nguy cơ thúc đẩy quá trình mất xương trong cơ thể, điển hình là bệnh loãng xương. Quá trình phát triển và hợp nhất xương ở trẻ nhỏ đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển về vóc dáng và hình thể. Một số cách giúp giữ cho xương khỏe mạnh bao gồm:
Bổ sung đủ canxi trong chế độ ăn uống của bạn: Cơ thể không tạo ra canxi, vì vậy tất cả canxi được lấy qua đường ăn uống. Thực phẩm giàu canxi lành mạnh bao gồm các sản phẩm từ sữa ít béo (sữa, pho mát, sữa chua), hạnh nhân, đậu trắng và các loại rau xanh như rau bina và cải ngọt.
Thực hành thể thao: Xây dựng thói quen tập luyện hàng ngày với các bài tập như đi bộ, cử tạ, bơi lội …
Cung cấp đủ vitamin DVitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn. Bổ sung đủ protein cũng rất quan trọng trong việc tăng cường xương và cơ bắp. Nếu có những thay đổi trong chế độ ăn của trẻ, hãy hỏi ý kiến bác sĩ nhi khoa để được bổ sung phù hợp.
Bảo Bảo (Theo Đường sức khỏe)
