Trong nhiều thập kỷ qua, anime và manga đã trở thành văn hóa giải trí đại chúng của giới trẻ toàn cầu. Cùng với sự phát triển đó, khái niệm Otaku được nhắc đến nhiều hơn, đặc biệt là trong cộng đồng yêu thích văn hóa Nhật Bản. Tuy nhiên, song song cùng với sự lan tỏa ấy vẫn có những định kiến và hiểu lầm xoay quanh cộng đồng này. Vậy Otaku thực sự là ai và vì sao cộng đồng này bị nhìn nhận sai lệch?
1. Otaku là gì?
Otaku xuất hiện lần đầu tại Nhật Bản vào thập niên 1980 và ban đầu được sử dụng với sắc thái tiêu cực để chỉ những người yêu thích anime,manga hay game quá khích, tách biệt khỏi đời sống. Tuy vậy, theo thời gian, cách hiểu này lại dần thay đổi theo hướng tích cực hơn. Nó được sử dụng với ý nghĩa trung tính, thậm chí tích cực để chỉ những người có niềm đam mê mãnh liệt với văn hóa đại chúng Nhật Bản.
Otaku là gì?
Tại Việt Nam, từ Otaku thường được hiểu là cộng đồng những bạn trẻ yêu thích anime, manga, light novel hay cosplay các nhân vật hoạt hình Nhật Bản. Cộng đồng này thường xuyên có những hoạt động kết nối thú vị, giao lưu học hỏi lẫn nhau. Chính điều đó cho thấy khái niệm Otaku đã thoát khỏi giới hạn ban đầu để trở thành biểu tượng văn hóa mới của giới trẻ.
Đọc thêm: [Review Anime] – “Attack on Titan”: Cuộc đấu tranh của nhân loại với chính mình
2. Những đặc điểm thường thấy ở cộng đồng Otaku
Điểm chung dễ thấy ở các cộng đồng Otaku chính là niềm đam mê với anime và manga. Nhiều người thậm chí dùng hàng tháng để tìm hiểu về cốt truyện, nhân vật, nghiên cứu tâm lý của nhân vật.
Họ dành rất nhiều thời gian, tiền bạc để sưu tầm figure, poster hoặc hóa trang thành các nhân vật yêu thích trong các sự kiện cosplay để sống với đam mê của mình. So với các fan anime thông thường, Otaku thường có mức độ gắn bó sâu hơn được thể hiện qua việc tham gia cộng đồng, viết review, vẽ fanart, dịch truyện hay lập kênh trên các mạng xã hội để chia sẻ kiến thức về anime.
Đọc thêm: Có nên đọc manga “Chainsaw Man” thay vì chỉ xem anime? Những điểm thú vị của bộ truyện này
3. Những định kiến phổ biến về cộng đồng Otaku
Dù có niềm đam mê tích cực thì cộng đồng Otaku vẫn thường bị gắn với nhiều hiểu lầm và định kiến từ xã hội:
- Định kiến đầu tiên – Otaku là những kẻ lập dị, sống tách biệt với xã hội: Trên thực tế, phần lớn Otaku vẫn sống và hòa hợp với cộng đồng, vẫn đi học, đi làm và giao lưu bình thường. Đam mê anime chỉ là một phần sở thích và cuộc sống của họ.
- Định kiến thứ hai – Otaku không có bạn bè, không có kỹ năng giao tiếp: Điều này hoàn toàn không đúng bởi có rất nhiều Otaku năng động trong các cộng đồng trực tuyến, câu lạc bộ và thường có sự gắn kết mạnh mẽ nhờ có chung sở thích, đam mê.
- Định kiến thứ ba – Otaku chỉ đang sống trong thế giới ảo: Dù đam mê anime nhưng đa số Otaku vẫn luôn cân bằng với công việc, học tập và các mối quan hệ thực tế, hòa nhập xã hội.
- Định kiến thứ tư – Otaku là danh xưng xấu, bị chê bai: Trên thực tế, ở nhiều quốc gia, Otaku đã trở thành niềm tự hào, gắn với sự sáng tạo, cống hiến và góp phần lan tỏa sâu rộng văn hóa Nhật Bản. \
Đọc thêm: Spy x Family: Một câu chuyện về gia đình giả mạo nhưng khiến bạn cảm thấy ấm lòng thật sự
4. Thực trạng cộng đồng Otaku hiện nay
Ngày nay, Otaku không còn chỉ là một nhóm bạn trẻ ngồi hàng giờ trước màn hình để theo đuổi đam mê anime một cách tiêu cực. Đối tượng của cộng đồng này cũng rất đa dạng, có thể là học sinh, sinh viên, người đi làm hay những cá nhân thành công trong nhiều lĩnh vực. Nhưng họ vẫn dành nhiều thời gian để tìm hiểu về anime và manga, tổ chức các lễ hội, sự kiện cosplay, triển lãm tranh fanart.
Những nhóm dịch thuật anime cũng góp phần quan trọng vào việc làm phong phú đời sống tinh thần, đưa văn hóa Nhật Bản tới gần hơn với mọi người. Cộng đồng Otaku cũng là nơi để nhiều người tìm thấy sự đồng cảm và giải tỏa căng thẳng sau những giờ học tập, làm việc mệt mỏi. Thay vì chỉ nhìn họ bằng ánh mắt định kiến, ta có thể coi đây là một cộng đồng văn hóa sáng tạo, nhiều màu sắc và giàu sức sống.
Kết luận
Otaku là cộng đồng rộng lớn với nhiều tầng lớp, cá tính và sở thích đa dạng. Những hiểu lầm gắn cho Otaku như nghiện anime, tách biệt với xã hội không còn phản ánh đúng với thực tế. Thay vì nhìn nhận Otaku với những cái nhìn tiêu cực, ta cần nhìn nhận Otaku với sự tôn trọng và cởi mở, bởi họ chính là những người đang góp phần tích cực trong việc lan tỏa giá trị văn hóa Nhật Bản tới thế giới. Otaku không phải là sự khác biệt, một cộng đồng tách biệt mà đó chính là mảnh ghép thú vị của xã hội hiện nay.
