Theo WHO, các bệnh không lây nhiễm như tim mạch, ung thư và tiểu đường là nguyên nhân gây ra 74% số ca tử vong trên toàn thế giới.
Ngày 21/9, trong báo cáo “Những con số vô hình”, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, bệnh tim, ung thư, tiểu đường và các bệnh hô hấp đã vượt qua các bệnh truyền nhiễm, trở thành “sát thủ” trên toàn cầu.
Theo báo cáo, điều kiện sống và lối sống không lành mạnh có thể giết chết 41 triệu người mỗi năm, trong đó 17 triệu người ở độ tuổi dưới 70. Theo WHO, việc giảm thiểu các yếu tố nguy cơ mắc các bệnh này có thể cứu sống hàng triệu người.
“Cứ hai giây lại có một người dưới 70 tuổi chết vì bệnh không lây nhiễm trên thế giới. Tuy nhiên, các quốc gia và quốc tế chỉ dành ngân sách hạn chế để ngăn chặn. Đây thực sự là một thảm kịch”. Bente Mikkelsen, trưởng bộ phận giám sát dịch bệnh của WHO cho biết.
Các bệnh không lây nhiễm cũng ảnh hưởng đến phản ứng của cơ thể đối với các mầm bệnh truyền nhiễm, chẳng hạn như Covid-19. Báo cáo chỉ ra rằng những người sống chung với bệnh béo phì hoặc tiểu đường có nguy cơ mắc bệnh nặng và tử vong cao hơn nếu bị nhiễm vi rút.
“Dữ liệu vẽ nên một bức tranh rõ ràng. Vấn đề là thế giới từ chối nhìn vào nó”, các chuyên gia cảnh báo.
Trái với suy nghĩ của nhiều người, các bệnh liên quan đến “lối sống” không phải là vấn đề riêng của các nước phát triển. Nghiên cứu cho thấy 86% trường hợp tử vong sớm do NCDs xảy ra ở các nước có thu nhập thấp và trung bình.
Nguyên nhân nằm ở lĩnh vực sức khỏe và cả yếu tố “công bằng”, bác sĩ Mikkelsen nói. Ông chỉ ra rằng người dân ở các nước nghèo hơn ít được tiếp cận với các biện pháp phòng ngừa, điều trị và chăm sóc thích hợp.
Một người được kiểm tra bệnh tiểu đường tại phòng khám Care Harbour LA ở Los Angeles, California, ngày 11 tháng 9. Hình ảnh: Reuters
Cổng dữ liệu của WHO cho thấy tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch cao nhất thế giới là ở các nước như Afghanistan và Mông Cổ. Cơ quan này cho biết không thể đổ lỗi hoàn toàn cho lối sống của bệnh nhân, vì hầu hết các yếu tố nguy cơ đều nằm ngoài tầm kiểm soát của họ.
Báo cáo cho biết: “Môi trường sống của nhiều người ảnh hưởng đến quyết định, khiến việc đưa ra các lựa chọn lành mạnh, nếu không muốn nói là không thể,”.
WHO nhấn mạnh đây là một vấn đề có thể khắc phục được, vì các yếu tố nguy cơ của BKLN đã được liệt kê đầy đủ trong các tài liệu và nhiều nghiên cứu. Sử dụng thuốc lá, rượu bia, chế độ ăn uống không lành mạnh, lười vận động và ô nhiễm không khí được coi là những nguyên nhân chính khiến số ca mắc bệnh tăng vọt. Chỉ riêng việc hút thuốc lá đã gây ra hơn 8 triệu ca tử vong mỗi năm.
Báo cáo của WHO cho biết 8 triệu ca tử vong là do chế độ ăn uống không lành mạnh, ăn quá ít, quá nhiều hoặc thực phẩm kém chất lượng.
Ngoài ra, rượu bia còn là nguyên nhân gây ung thư, xơ gan, dẫn đến tử vong của khoảng 1,7 triệu người hàng năm. Thiếu hoạt động thể chất ước tính gây ra hơn 830.000 ca tử vong.
WHO cho rằng việc giảm thiểu các yếu tố này là chìa khóa để cứu sống 39 triệu người trong vòng 7 năm tới.
Bà Mikkelsen nói: “WHO kêu gọi các chính phủ áp dụng các biện pháp can thiệp hiệu quả để ngăn chặn 39 triệu ca tử vong vào năm 2030, giúp vô số người khác sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn và hạnh phúc hơn.
Báo cáo nói rằng việc bơm thêm 18 tỷ đô la mỗi năm để phòng ngừa ở các nước thu nhập thấp có thể tạo ra lợi ích kinh tế ròng là 2,7 nghìn tỷ đô la trong 7 năm tới.
Thục Linh (Theo Medical Express)
