Hà nội“Hoàng Việt thống nhất dư địa chí” của Lê Quang Định thời Nguyễn là tác phẩm duy nhất đoạt giải A Sách quốc gia năm 2022.
Sách viết bằng tiếng Trung, do Phan Đăng dịch, do Nhà xuất bản Thế giới và Công ty cổ phần sách Thái Hà ấn hành, dày hơn 1.000 trang. Bộ sách được viết khi Gia Long mới lên ngôi, đang trong quá trình tổ chức và ổn định triều đình. Theo đánh giá của hội đồng giám khảo, cuốn sách khẳng định khuôn khổ dân tộc, thể hiện ý thức độc lập, khát vọng thống nhất đất nước và văn hóa của người Việt Nam đầu thế kỷ 19.
Hoàng việt thống nhất dư địa mô tả chính xác đường đi, các đồn, địa danh, sông, núi, suối, kênh, rạch, cửa biển kèm theo giải thích cụ thể về điểm mạnh, điểm yếu, ưu nhược điểm của từng loại. địa phương. Ngoài những ghi chép của đất nước, tác giả còn trích dẫn nhiều bài thơ (56 bài thơ, câu đối chữ Hán, 4 bài thơ chữ Nôm) của các vị vua, hoàng đế, nhân dân khi có dịp đi qua từng vùng miền, chứng kiến phong cảnh, phong tục, nếp sống của người dân.
Tác giả cuốn sách là Lê Quang Định (1759-1813), tự Tri Chi, hiệu Tấn Trai, hiệu Chỉ Sơn, quê ở Huế. Ông là học trò của nhà Nho Võ Trường Toản, một nhà giáo danh tiếng ở Nam Bộ. Năm 1788, Nguyễn Ánh lấy lại Gia Định, mở khoa thi, ông đỗ đạt, được trọng dụng. Năm 1802, vua Gia Long bổ nhiệm Lê Quang Định làm Thượng thư Bộ Binh và bổ nhiệm Chánh sứ. Năm 1810, ông giữ chức Thượng thư Bộ Hộ kiêm Đốc lý Khâm Thiên Giám cho đến khi mất. Trong thời gian làm việc ở Bộ binh, Lê Quang Định còn được vua Gia Long cử biên soạn bộ Hoàng việt thống nhất dư địacuốn sách được hoàn thành và dâng lên nhà vua vào năm 1806. Ngoài bộ sách này, các tác phẩm của ông còn có Hoa trạng nguyên và Gia Định thi hội.
Tác phẩm được nhà nghiên cứu Phan Đăng dịch vào các năm 1997 và 2012, tuy nhiên vẫn còn một số thiếu sót. Ông Trần Đình Hằng, Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Huế, nhận xét trong lần tái bản này, dịch giả đã cố gắng truyền tải trọn vẹn tinh thần của tác giả.
Tại buổi họp báo trước lễ trao giải, ông Hoàng Phong Hà – Phó Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam cho biết, năm nay chỉ có một giải A, do các tác phẩm khác chưa đáp ứng đủ các tiêu chí về nội dung và hình thức. để giành giải thưởng cao nhất.
Ban tổ chức đã trao 9 giải B và 16 giải C cho các sách thuộc lĩnh vực chính trị, khoa học tự nhiên và công nghệ, khoa học xã hội và nhân văn, văn hóa, văn học nghệ thuật và sách thiếu nhi. Trong đó, cuốn sách Văn minh vật chất của dân tộc Việt Nam Cuốn sách được trao giải B. Cuốn sách là công trình nghiên cứu của Phan Cẩm Thượng về văn minh và phong tục của con người, luận giải nhiều luận điểm khoa học thông qua sáng tác văn học.
Sách văn học năm nay “chiếu dưới” so với các năm trước. Xôn xao Cô gái nhỏ nhìn mưa (tác giả Đặng Thị Hạnh – con gái GS Đặng Thai Mai, NXB Phụ nữ) đoạt giải B. Sách hư cấu. Nam Ngát mây trắng (tác giả Nguyễn Hùng Sơn, NXB Văn học), Ca Hot đi Trường Sa (tác giả Bùi Tiểu Quyên, NXB Kim Đồng), Cá voi Eren đến Hòn Mun (tác giả Lê Đức Dương, NXB Kim Đồng) đoạt giải C.
Tại sự kiện, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định giá trị của ngành xuất bản đối với đời sống kinh tế, xã hội. Theo anh, cuốn sách Wild Chang – Gấu – Cuốn sách đoạt giải A National Book năm ngoái, được dịch và xuất bản ở nhiều nước giúp phổ biến vẻ đẹp Việt Nam. Thủ tướng mong muốn giải thưởng ngày càng có uy tín, góp phần phát triển văn hóa đọc, lan tỏa tri thức.
Buổi lễ diễn ra vô cùng vui vẻ, với sự tham dự của nhiều lãnh đạo, đại diện ngành xuất bản, các tác giả, dịch giả. Ngoài những người làm nghề, nhiều sinh viên ngành xuất bản của các trường đại học trên địa bàn Hà Nội cũng có mặt.
Kết quả Giải thưởng Sách Quốc gia 2022
Giải thưởng Sách Quốc gia được Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức thường niên từ năm 2004 với tên gọi ban đầu là Sách Việt Nam. Vào năm 2021, Wild Chang – Gấumột cuốn sách ảnh của Trang Nguyen, thu hút sự chú ý khi đoạt giải A. Tác phẩm kể về hành trình đưa chú gấu Sorya trở về với thiên nhiên, lấy cảm hứng từ một câu chuyện có thật qua trải nghiệm của tác giả.
Giải A còn lại là cuốn sách Súng, Vi trùng và Thép – Số phận của xã hội loài người (tác giả: Jared Diamond, dịch giả: Trần Tiễn Cao Đăng, do Nhà xuất bản Thế giới liên kết với Công ty Cổ phần Sách Omega Plus Việt Nam xuất bản). Năm 2020, Đoàn quân tây tiến – hồi ký của cố nhà thơ Quang Dũng – vinh dự.
Hà Thu