Tôi đọc thông tin người bị hen suyễn không ăn tôm, cua, hải sản đông lạnh vì dễ làm bùng phát cơn hen và làm giảm hiệu quả của thuốc điều trị. Điều này có chính xác không? (Hùng, 42 tuổi).
Câu trả lời:
Dị ứng là một trong những tác nhân phổ biến nhất gây ra cơn hen suyễn cấp tính. Vì vậy, những người mắc bệnh hen suyễn thường được khuyến cáo hạn chế tối đa việc tiếp xúc với các chất gây dị ứng, bao gồm các loại thực phẩm như tôm, cua, hải sản đông lạnh nói chung.
Nguyên nhân là do hải sản đông lạnh chứa một lượng lớn sulfit – chất bảo quản thực phẩm có tác dụng ngăn chặn quá trình oxy hóa và làm chậm quá trình đổi màu ở hải sản. Những người bị hen suyễn ăn thực phẩm có chứa sulfit có thể bị kích ứng cổ họng, co thắt khí quản, ho, thở khò khè và khó thở. Trường hợp nặng có thể gây phát ban, phù mạch (sưng môi, lưỡi và cổ họng), thậm chí gây sốc phản vệ đe dọa tính mạng. Ước tính có khoảng 4-10% bệnh nhân hen nhạy cảm với sulfit.
Do đó, nếu đang bị hen suyễn, bạn nên hạn chế ăn hải sản đông lạnh để tránh phản ứng với sulfit gây ra đợt cấp. Đối với hải sản tươi sống, bạn có thể ăn nhưng nên cẩn thận với các loại giáp xác như tôm, cua. Vì đây là một trong những nhóm dễ gây dị ứng nhất. Khi ăn tôm, bạn nên bỏ vỏ, móng, đề phòng chúng mắc vào cổ họng gây ngứa, ho, có thể là điều kiện làm bùng phát cơn hen suyễn. Người bệnh hen suyễn do dị ứng với hải sản có thể lên cơn hen suyễn khi ăn hải sản, dù tươi sống hay đông lạnh, vì vậy cần kiêng tuyệt đối.
Hiện chưa có nghiên cứu nào cho thấy ăn hải sản đông lạnh làm giảm hiệu quả của thuốc điều trị hen suyễn. Tuy nhiên, cơn hen cấp tính do ăn hải sản có thể khiến người bệnh phải dùng thêm thuốc để giảm nhanh các triệu chứng (thuốc cắt cơn), nhiều lần, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
Tôm và một số loại hải sản là nguồn cung cấp protein, vitamin B12, omega-3 dồi dào, tuy nhiên chất này cũng có thể được tìm thấy trong nhiều nguồn thực phẩm khác nhau, bạn có thể sử dụng chúng để thay thế. Ví dụ, protein có nhiều trong trứng, ức gà, thịt bò, bông cải xanh; vitamin B12 có nhiều trong sữa chua, thịt gà, gan động vật; Omega-3 có nhiều trong đậu nành, rau bina, cải xoăn, rau mầm… Đây là những nhóm thực phẩm an toàn cho người bệnh hen suyễn.
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Văn Ngân
Khoa Hô hấp Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội
