Đại sứ Iain Frew trả lời phỏng vấn tại tòa soạn báo Tuổi Trẻ ngày 30-9 – Ảnh: DUYÊN PHAN
Việt Nam là một quốc gia đang nhìn ra toàn cầu và mong muốn hợp tác với nhiều quốc gia khác. Đây là một yếu tố quan trọng vì Đông Nam Á ngày càng đóng vai trò quan trọng trên thế giới.
Đại sứ Iain Frew
Đến thăm và trả lời phỏng vấn của Tuổi Trẻ, Đại sứ Frew đã cởi mở chia sẻ cảm xúc của mình sau hơn một tháng đảm nhiệm vai trò của mình tại Việt Nam, cũng như tái khẳng định tầm quan trọng của Việt Nam trong chính sách. Đối ngoại của Anh.
Tiếng Việt khó nhưng thú vị
* Chào mừng đại sứ đến Việt Nam. Ấn tượng đầu tiên của bạn về Việt Nam là gì?
– Tôi nhận được tin này khi sống ở Brazil. Cảm giác khi đến đây làm việc rất tuyệt vì đây là sự lựa chọn đầu tiên của tôi. Đây là một đất nước hấp dẫn với một lịch sử văn hóa tuyệt vời. Đối với cá nhân tôi, những người Việt Nam tôi đã gặp ở London và các nơi khác cũng rất tuyệt vời và ấm áp. Đây thực sự là những lời “giới thiệu” tốt về triển vọng làm việc tại Việt Nam.
* Bạn đã được giao một vị trí ở Việt Nam, hoặc bạn có thể chọn một quốc gia khác?
– Tại Văn phòng Ngoại giao Vương quốc Anh, chúng tôi thường có một cuộc cạnh tranh nội bộ. Bạn sẽ nộp đơn, phỏng vấn, đôi khi có, đôi khi không… đối với tôi, Việt Nam là nguyện vọng đầu tiên.
* Ý bạn là bạn đã xin làm việc tại Việt Nam? Tại sao lại là Việt Nam, thưa ông?
– Đúng. Cá nhân tôi dự đoán sẽ được Việt Nam chào đón. Tôi nghĩ đây là một nơi thực sự thú vị để sống, nơi tôi có thể đi du lịch, ăn uống, gặp gỡ mọi người và trải nghiệm văn hóa. Ngoài ra, về công việc, đây là một nơi tuyệt vời để làm việc vì Việt Nam là một nền kinh tế năng động, phát triển nhanh chóng và có nhiều thách thức đang chờ đợi.
Việt Nam cũng là một quốc gia đang nhìn ra toàn cầu và mong muốn hợp tác với nhiều quốc gia khác. Đây là một yếu tố quan trọng vì Đông Nam Á ngày càng đóng vai trò quan trọng trên thế giới… Công việc thực sự rất thú vị.
* Anh ấy nói tiếng Việt rất tốt. Bạn bắt đầu học tiếng Việt từ khi nào, bạn đã luyện tập nó như thế nào, và đâu là điểm khó nhất trong quá trình chinh phục ngôn ngữ này?
– Tôi nghĩ mình vẫn phải luyện tập nhiều hơn nữa. Tôi bắt đầu học vào đầu năm ngoái. Bộ Ngoại giao (Anh) cho chúng tôi học chuyên sâu nên tôi tập trung học một năm với hai giáo viên Việt Nam sống ở London. Tất cả đều rất giỏi, và tôi cũng phải làm bài tập về nhà, luyện tập hàng ngày, đọc sách và các ấn phẩm tiếng Việt, trong đó có báo Tuổi Trẻ, để hiểu thêm về Việt Nam và ngôn ngữ Việt Nam.
Tôi đã học tiếng Nga, tiếng Bồ Đào Nha, nhưng tôi nghĩ tiếng Việt khó hơn. Điểm khó và thú vị nhất là sự sáng tạo của tiếng Việt trong việc liên kết các từ, cụm từ với nhau để tạo ra nghĩa mới. Khá khó để học từ mới vì tiếng Anh và các ngôn ngữ khác mà tôi biết không liên quan lắm đến tiếng Việt.
* Ngày đầu ra Hà Nội, anh ăn phở bò. Phở và ẩm thực Việt Nam tạo ấn tượng với bạn như thế nào?
– Món đầu tiên tôi thử sau khi hạ cánh xuống Hà Nội từ London là phở bò. Ấn tượng đầu tiên của tôi là nó rất ngon, vì vậy tôi muốn thử nhiều món hơn ở TP.HCM và các nơi khác. Từ trước đến nay, ngoài phở, tôi còn rất thích bún riêu cua, bún riêu, bún bò Nam Bộ… Khi đến Cần Thơ, tôi đã ăn thử bánh xèo, rất ngon. Một món ăn khác, mặc dù tôi không chắc mình đã thử món ngon nhất hay chưa, đó là bún bò Huế. Tôi chưa đến Huế nhưng tôi thích ăn cay, vì vậy hy vọng sẽ thử nó.
Ẩm thực nói lên rất nhiều điều về con người, thổ nhưỡng… và hầu hết các món ăn Việt Nam tôi đã thử đều cho thấy sự cân bằng thú vị. Nếu tôi có thể khái quát những điều này, tôi sẽ nghĩ rằng đó là sự cân bằng, sự pha trộn, sự kết hợp của các khía cạnh khác nhau. Có lẽ điều đó phần nào nói lên cảm nhận của người Việt Nam.
Tiềm năng hợp tác lớn
* Dưới thời Đại sứ Gareth Ward, quan hệ Vương quốc Anh – Việt Nam phát triển mạnh mẽ. Bạn có cảm thấy áp lực khi là người kế nhiệm?
– Tôi tự cho mình là người may mắn khi quan hệ hai nước đã chứng kiến nhiều thành tựu quan trọng khi tôi bắt đầu nhiệm kỳ. Chúng tôi mong muốn kỷ niệm 50 năm mối quan hệ vào năm tới, đây là một nền tảng rất tốt để thúc đẩy và xây dựng các dự án mới.
* Bạn có mục tiêu cụ thể, “KPI” để hoàn thành, ví dụ thương mại không?
– Tôi sẽ rất vui nếu tăng gấp đôi thương mại hai chiều. Đó là một mục tiêu rất tham vọng, phải không? Nhưng tôi nghĩ việc đặt ra những mục tiêu lớn là rất quan trọng. Tôi nhận thấy sự quan tâm của các công ty Anh đối với thị trường Việt Nam, cũng như cách các công ty xuất khẩu của Việt Nam theo sát thị trường Anh. Chúng tôi có tiềm năng lớn để tăng cường thương mại hai chiều.
* Có ý kiến lo ngại rằng Vương quốc Anh sau khi thay đổi chính phủ ít nhiều sẽ ảnh hưởng đến khả năng duy trì ưu tiên cho khu vực Đông Nam Á và Việt Nam nói riêng. Bạn nghĩ gì về điều này?
– Như đã biết, Vương quốc Anh đã trở thành đối tác đối thoại của ASEAN. Đó là biểu tượng cho cam kết của chúng tôi đối với chính sách mà chúng tôi gọi là chính sách “nghiêng về Ấn Độ – Thái Bình Dương”, nơi chúng tôi tập trung chính sách và sự chú ý của mình vào một khu vực đang phát triển nhanh, dân số lớn và sáng tạo … Chúng tôi muốn trở thành một phần của câu chuyện này, và Việt Nam là một phần rất quan trọng. Tôi không nghĩ rằng điều đó sẽ thay đổi.
Dưới sự điều hành của Thủ tướng Liz Truss, chúng ta sẽ thấy mức độ hợp tác giữa Vương quốc Anh và ASEAN, khu vực và Việt Nam được củng cố. Chắc các bạn cũng biết, khi còn là bộ trưởng thương mại, bà Truss đã sang Việt Nam và là nhân tố quan trọng để hai nước đạt được hiệp định thương mại tự do Anh – Việt.
Chúng ta có nhiều lợi ích và giá trị chung, chẳng hạn như tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng chủ quyền… và rất nhiều tiềm năng hợp tác. Vì vậy, tôi không nghĩ rằng có bất kỳ nghi ngờ nào về cam kết của chúng tôi đối với Việt Nam trong dài hạn.
“Là chính mình”
Tân Đại sứ Anh Iain Frew ăn phở bò trong ngày đầu tiên đến Việt Nam – Ảnh: FACBOOK
* Là một nhà ngoại giao LGBT +, bạn có thấy mình khác biệt?
– Việc trở thành nhà ngoại giao của cộng đồng LGBT + ở Anh là điều hết sức bình thường. Tôi không nhận được sự phân biệt nào từ đồng nghiệp, cấp trên hay Bộ Ngoại giao. Chúng tôi có các chính sách nhất quán trong việc giải quyết không chỉ cộng đồng LGBT + mà còn với tất cả mọi người, mọi sắc tộc và mọi giới tính.
Tôi gặp người bạn đời của mình ở London, cùng nhau vượt qua thử thách, sau đó chuyển đến Brazil… Tôi cũng gặp gỡ cộng đồng LGBT + tại Việt Nam, và nếu có một thông điệp, tôi sẽ nói “yêu là yêu”, và hãy để họ là chính mình “.
Chuyên gia Brexit
Ông Iain Frew gia nhập Bộ Ngoại giao và Phát triển Vương quốc Anh (FCDO) từ năm 2005 và sau đó làm việc về các vấn đề liên quan đến Nga và Bỉ. Từ năm 2014 – 2015, ông là đại sứ Anh tại Riga, Latvia.
Từ năm 2015 đến năm 2017, ông giữ vai trò Phó người đứng đầu cơ quan phụ trách các vấn đề nội bộ của Liên minh châu Âu (EU) và người đứng đầu cơ quan chiến lược Brexit (rời EU) của FCDO. Trước khi đến Việt Nam, anh từng làm việc tại Brazil.